خورشت قورمه سبزی یکی از خورشهای سنتی و محلی ایرانی است که بومی منطقهی گیلان و مازندران میباشد.
قورمه سبزی در اصل غذایی محلی در مناطق کوهستانی شمال ایران بهشمار میرفته است. این خورش ریشه در آشپزی سنتی مردم کوهنشین گیلک دارد.
این خورش با ترکیب سبزیجاتی مانند کلم، گشنیز، شوید و سیر تهیه میشود. گوشت مورد استفاده در آن معمولاً گوشت گوسفند است.
طعم ویژه این خورش به دلیل استفاده از مقدار زیاد سبزیجات تازه و ادویه جاتی مانند زردچوبه و دارچین است.
در دهههای اخیر، خورشت قورمه سبزی از مناطق شمالی به سراسر کشور گسترش پیدا کرده و به یکی از خورشهای محبوب ایرانی تبدیل شدهاست. امروزه این خورش سنتی در کنار برنج در بسیاری از مناسبتها و جشنها تهیه میشود.
خورشت قرمه سبزی یکی از خورشتهای سنتی و محبوب ایرانی است که تاریخچهای طولانی در آشپزی ایران دارد.
ریشههای تاریخی این خورشت به دوران باستان برمیگردد. در آن زمان ایرانیان باستان سبزیجات و حبوبات را با گوشت ترکیب میکردند و میپختند.
در دورهی ساسانیان، خورشت سبزیجات و حبوبات با گوشت گوسفند تهیه میشده است.
در دورهی صفویه، خورشت قرمه سبزی به صورت یک غذای مجلسی و سنتی در میان طبقه متوسط و بالا شناخته میشده است.
در دوره قاجاریه، این خورشت به تدریج جایگاه ویژهای در میان مردم پیدا کرد و روشهای متنوع پخت آن گسترش یافت.
امروزه خورشت قرمه سبزی با استفاده از انواع سبزیجات، نخود، لوبیا و گوشت گوسفند تهیه میشود و یکی از پرطرفدارترین غذاهای ایرانی محسوب میشود.
بنابراین خورشت قرمه سبزی یکی از غذاهای سنتی و با قدمت چندین هزار ساله در ایران است.
خورشت قورمه سبزی در شهرها و مناطق مختلف ایران تفاوتهایی در نحوه پخت و مواد اولیه دارد:
در تهران:
از گوشت گوسفند، سیب زمینی، هویج، نخود و لوبیا استفاده میشود.
با ادویه جاتی مثل زردچوبه، زیره و دارچین طعمدهی میشود.
در اصفهان:
به جای سیب زمینی از شلغم استفاده میشود.
برگهای چغندر نیز به خورشت اضافه میکنند.
در شیراز:
از گوشت مرغ استفاده میشود.
زعفران در تهیه آن به کار میرود.
عدس و نخودچی نیز از مواد اصلی آن است.
در مازندران:
ماهی تازه نیز در کنار گوشت استفاده میشود.
از سبزیجاتی مثل کلم و کدو حلوایی استفاده میکنند.
در کل نوع مواد اولیه و ادویهجات بسته به ذائقه محلی مردم در هر منطقه متفاوت است اما اصل و اساس پخت یکسان است.
خورشت قورمه سبزی یکی از غذاهای بسیار محبوب در میان مردم آسیا و به ویژه ایران است. دلایل محبوبیت این غذا عبارتند از:
طعم خوشمزه و لذیذ قورمه سبزی که با ترکیب گوشت، حبوبات و سبزیجات ایجاد میشود.
ارزش غذایی بالای این غذا به خاطر ترکیب متنوع مواد اولیه گیاهی و حیوانی.
سهولت تهیه و در دسترس بودن مواد لازم برای پخت آن در اغلب مناطق.
جنبه سنتی و بومی این غذا که با فرهنگ غذایی ایرانیان و آسیاییها پیوند خورده است.
امکان تنوع در تهیه این غذا با استفاده از انواع سبزیجات، گوشت و ادویهجات محلی.
مناسب بودن این غذا برای پذیرایی از مهمان در مناسبتهای مختلف.
طرفداران زیاد این غذا در میان اقوام و قشرهای مختلف ایرانی و آسیایی.
بنابراین به دلیل طعم خوب، ارزش تغذیهای و جنبه سنتی، قورمه سبزی یکی از پرطرفدارترین غذاها در ایران و آسیا است.
برای خوردن در کنار خورشت قورمه سبزی، میتوان از موارد زیر استفاده کرد:
ماست: انواع ماست معمولی یا ماستهای حاوی ادویه مثل ماست دارچین و ماست زعفرانی، طعم خوبی به خورشت میدهد.
دوغ: دوغ سنتی یا دوغهای معطر به گیاهان دارویی مکمل مناسبی برای خورشت است.
سبزیجات ترش: خیارشور، شوید و ترشیهای متنوع میتواند همراه خورشت میل شود.
زیتون و رب انار: زیتونهای پرورده و رب انار با طعم ترش ملایم، انتخاب مناسبی است.
سس کشک: سس کشک خانگی یا صنعتی طعم خوبی به خورشت میدهد.
سبزیجات خام: خیار، گوجه فرنگی و سایر سبزیجات خام نیز میتواند همراه خورشت مصرف شود.
میوه تازه: سرو کردن میوههای تازه مثل هندوانه و خربزه نیز ترکیب خوبی با خورشت دارد.
انتخاب بستگی به سلیقه شخصی دارد، اما موارد بالا گزینههای مناسبی برای خوردن در کنار خورشت قورمه سبزی هستند.